Każda kobieta powinna zastanowić się nad konsekwencjami podjęcia współżycia płciowego: wystarczy jeden stosunek, aby zajść w ciążę. Istnieje wiele sposobów utrzymywania kontaktów seksualnych, a jednocześnie zapobiegania zapłodnieniu.
Naturalne planowanie rodziny polega na określeniu płodnych i bezpłodnych dni w cyklu miesiączkowym kobiety, co pozwala przewidzieć, kiedy najprawdopodobniej nastąpi owulacja, a więc kiedy kobieta może zajść w ciążę. Skoordynowanie stosunku płciowego z momentem owulacji pomaga w zajściu w ciążę; i odwrotnie, powstrzymywanie się od stosunków płciowych w okresie bezpośrednio przed owulacją i po niej jest metodą zapobiegania ciąży.
Nowoczesne metody naturalnego planowania rodziny biorą początek z tak zwanego kalendarzyka małżeńskiego, po raz pierwszy wprowadzonego w latach 30. ubiegłego stulecia, który polegał na przewidywaniu przez kobietę momentu owulacji na podstawie poprzedniego cyklu miesiączkowego. Metoda ta, jako mało skuteczna, nie jest już zalecana. Do nowoczesnych metod naturalnego planowania rodziny zalicza się metodę polegającą na obserwacji śluzu wydzielanego przez szyjkę macicy oraz pomiarze temperatury w warunkach spoczynku dla określenia dwu- lub trzydniowego okresu, w którym nastąpi owulacja. Zdaniem zwolenników nowoczesnych metod naturalnego planowania rodziny, aby uniknąć ciąży, wystarczy zazwyczaj powstrzymywać się od stosunków płciowych przez 10 do 14 dni w każdym miesiącu.
Metody, które zapobiegają dotarciu plemników do niezapłodnionej komórki jajowej, określa się mianem mechanicznych. Zalicza się do nich stosowanie prezerwatyw przez mężczyznę oraz używanie krążków macicznych, kapturków macicznych oraz żeńskich prezerwatyw przez kobietę. Wszystkie mechaniczne metody antykoncepcyjne są bardziej skuteczne, jeżeli łączy się je ze stosowaniem plemnikobójczego kremu lub żelu, który niszczy plemniki. Wkładka domaciczna, wprowadzona do jamy macicy, zapobiega zagnieżdżeniu się zapłodnionej komórki jajowej w błonie śluzowej macicy. Mimo iż wkładki domaciczne są skuteczne, u niektórych stosujących je kobiet występują nieprzyjemne, a w sporadycznych przypadkach również poważne objawy uboczne. Stosujące wkładki domaciczne kobiety w wieku poniżej 30 lat są nieco bardziej narażone na wystąpienie zespołu wstrząsu toksycznego.
Hormonalne metody kontroli urodzeń – doustne pigułki antykoncepcyjne lub kapsułki o przedłużonym uwalnianiu leku, wszczepiane pod skórę – należą do najskuteczniejszych metod antykoncepcji. Syntetyczne hormony czasowo hamują uwalnianie komórek jajowych z jajników, nie eliminując przy tym krwawień miesięcznych. Pigułki lub kapsułki antykoncepcyjne musi przepisać lekarz, który pomoże wybrać ich najbardziej odpowiedni rodzaj, a także poinformuje o potencjalnych objawach ubocznych i powikłaniach, występujących obecnie rzadko. Po przerwaniu przyjmowania pigułek antykoncepcyjnych u większości kobiet powraca prawidłowa czynność jajników i mogą one zajść w ciążę.
Sterylizacja jest metodą nieodwracalnej antykoncepcji (w Polsce niedozwolona). Leczenie niektórych chorób, takich jak rak szyjki lub trzonu macicy, wymaga usunięcia tego narządu, często razem z jajnikami i jajowodami. Po urodzeniu jednego lub więcej dzieci niektóre kobiety decydują się na chirurgiczne uszkodzenie i podwiązanie jajowodów, co skutecznie zapobiega kontaktowi plemników z komórkami jajowymi.
W rzadkich przypadkach zapłodniona komórka jajowa zagnieżdża się poza jamą macicy, najczęściej w jajowodzie. Stan taki nazywa się ciążą pozamaciczną – jest to bolesne schorzenie i stanowi potencjalne zagrożenie żyda matki, trzeba więc chirurgicznie usunąć płód.